2023 yılında yaşanan büyük depremler, Türkiye’nin birçok bölgesini derinden etkiledi. Yıkımın en büyük izlerinden birinin görüldüğü Adıyaman’da ise kadınlar, hayatlarını yeniden inşa etmek için farklı bir yol buldu: futbol. Tülay Göksu ve Berivan gibi kadınlar, sporun iyileştirici gücünü kullanarak hem dayanışmayı artırmayı hem de hayata tutunmayı başardılar.
Discover Football’un İstanbul’da düzenlediği Futbol Festivali’nde bir araya geldiğimiz Gökyüzü Şutlayıcıları takımının oyuncularından Tülay ve Berivan ile konuştuk.
“Kadınlar da Futbol Oynayabilir”
Tülay Göksu, Adıyamanlı bir kadın. Deprem sonrası yaşanan zorlukları aşmaya çalışırken futbolla tanışma hikâyesini şu sözlerle anlatıyor:
“Deprem sonrası herkes çok mutsuzdu. Bir gün çalıştığım yerde kadınlar bir araya geldik ve dedik ki, ‘Neden biz de spor yapmıyoruz?’ O güne kadar futbol hep erkeklerin yaptığı bir spor gibi görülüyordu. Ama biz, ‘Kadınlar da oynayabilir,’ dedik ve futbolu seçtik.”
Başlarda bu kararın nasıl hayata geçirileceği konusunda endişeler olduğunu söyleyen Tülay, futbolun yalnızca bir spor olmadığını, aynı zamanda bir rehabilitasyon yöntemi olduğunu vurguluyor:
“İlk antrenmanlarımızda hocamız bile yoktu. Hepimiz aynı anda öğrenmeye çalıştık. Ancak zamanla hem oynadığımız oyundan keyif almaya hem de birbirimizden destek bulmaya başladık. O bir saatlik antrenman süresi bizim için terapi gibiydi; tüm sorunlarımızı unutuyor, sadece o anı yaşıyorduk.”
Gökyüzü Şutlayıcıları: Yerelden Yükselen Bir Takım
Gökyüzü Şutlayıcıları deprem sonrası hayata tutunmak isteyen kadınların bir araya gelerek kurduğu bir takım. Takımın bir üyesi olan Berivan, kuruluş süreçlerini şöyle anlatıyor:
“Depremden sonra yaşanan duygusal yıkımı bir nebze olsun hafifletmek için bir şeyler yapmamız gerektiğini hissettik. Halı sahaların erişilebilir olması ve futbolun hareketli bir spor oluşu nedeniyle bu sporu seçtik. Başlangıçta sadece birkaç kişiydik ama zamanla hem takım arkadaşlarımız hem de çevremizden destekler arttı.”
Ancak bu süreçte kolaylıklarla karşılaşmadıklarını belirten Berivan, toplumda kadınlara dair önyargıların futbol sahasına da yansıdığını söylüyor:
“‘Kadınlar futbol oynayamaz,’ diyenler oldu. Maçlarımızı izlemeye gelip ‘Bu nasıl futbol?’ gibi yorum yapanlar da vardı. Ama bizim amacımız eğlenmek, dayanışmak ve bir arada olmaktı. Eleştiriler bir süre sonra yerini desteklere bıraktı.”
Destek ve Dayanışma
Kadın futbol takımları, sadece fiziksel aktiviteyle sınırlı kalmadı; yerel ve ulusal dayanışma ağlarını da harekete geçirdi. Tülay, İpek Kıraç ve ekibinin kendilerine verdiği desteği anlatarak, bu tür yardımların moral açısından ne kadar önemli olduğunun altını çiziyor:
“Adıyaman’a gelip bize forma hediye ettiler, yanımızda olduklarını hissettirdiler. Bu tür destekler bizi çok mutlu etti ve yaptığımız işin daha anlamlı olduğunu hissettik.”
Benzer şekilde Berivan da uluslararası bir dayanışma etkinliği olan Discover Football ile tanışmalarının hayatlarında yarattığı değişimi şöyle anlatıyor:
“Onlarla başka bir etkinlikte tanıştık ve bizi bu turnuvaya davet ettiler. Yaşadığımız dayanışmayı daha profesyonel bir zeminde görmek çok kıymetliydi. Bu buluşma sayesinde yaptığımız işin değerini bir kez daha anladık.”
Deprem Sonrası Zor Günler
Depremin ardından toparlanma sürecinin hala tamamlanmadığını söyleyen Tülay, Adıyaman’daki durumun ciddiyetine dikkat çekiyor:
“Toparlanmadık ki… Şehir hala bir yıkım içinde. Ama futbol sayesinde bir saatliğine de olsa her şeyi unutuyoruz. O bir saat bizim için her şeyden uzaklaştığımız, nefes aldığımız bir zaman dilimi.”
Berivan ise bu süreçte devletten herhangi bir destek almadıklarını, ancak yerelde kurdukları dayanışma ağlarının kendilerine güç verdiğini belirtiyor:
“Devlet desteği almadık çünkü biz yerelden güçlenmeyi tercih ettik. Kadınlarla güçlü bir bağ kurmak, kendi çabamızla ilerlemek istedik. Ancak duyulmayı başarabilirsek, daha fazla destek görebileceğimize inanıyoruz.”
Kadınların Spordaki Gücü
Kadınlar, spor yoluyla sadece kendilerini ifade etmekle kalmadılar; aynı zamanda toplumsal cinsiyet kalıplarını yıkmayı da başardılar. Tülay ve Berivan, futbolla kadınların dayanışmasını ve güçlenmesini gözler önüne seriyor.
Göksu, kadınların her türlü zorluğun üstesinden gelebileceğini vurgularken şunları söylüyor:
“Kadınlar güçlüdür, her zorluğu aşabilir. Futbol sayesinde hem fiziksel hem ruhsal olarak güçlendik.”
Bu hikâye, deprem sonrası hayatlarını yeniden inşa etmek için mücadele eden kadınların sporun iyileştirici gücünden nasıl faydalandığını ve dayanışma ile neleri başarabileceklerini gösteriyor. Gökyüzü Şutlayıcıları ve benzeri takımlar, kadınların sadece sahalarda değil, hayatın her alanında var olabileceğini ispatlıyor.
