Pek çok kişi Olimpiyat Oyunları’na oldukça aşikar. Fakat aynı statüye sahip Paralimpik Oyunlar ne yazık ki aynı ilgiyi görmüyor. Peki Paralimpik nedir?
Paralimpik Oyunların temeli ilk olarak 1948 yılında atılmaya başlandı. Dr. Ludwig Guttmann, Stoke Mandeville Oyunları isminin verildiği tekerlekli sandalyedeki atletlerin yarıştığı bir yarışma düzenlenmesine önderlik etti. 16 kadın ve erkeğin yer aldığı, okçuluk müsabakaların düzenlendiği bu yarışma Paralimpik Oyunların başlangıcı oldu. 1952 yılında ise Hollandalı gaziler katıldı ve yarışma uluslararası bir boyut kazandı.
1960 Roma’da bu yarışmalar Paralimpik Oyunlar adıyla oyunlara dahil edildi. 1976’da İsveç’te gerçekleştirilen Kış Oyunları’nda ise ilk kez paralimpik oyunlar yer aldı.
Oyunlar IPC ve IOC arasında yapılan bir anlaşma gereğince Kore’nin başkenti Seoul’daki 1988 Yaz Oyunları ve Fransa’nın Albertville kentinde yapılan 1992 Kış Oyunlarından beri de hep aynı şehirlerde ve tesislerde yapılmaya başlandı.
Türkiye İlk Olarak 1992’de Katıldı
Türkiye Paralimpik Oyunlara ilk olarak 1992 Barcelona’da katıldı. Türkiye’nin kadınlardaki ilk madalyası ise Gizem Girişmen’den geldi. 2008 Pekin Oyunları okçuluk müsabakasında altın madalya kazanan Gizem Girişmen Paralimpik Oyunlar’da altın madalya kazanan Türkiye’den ilk kadın sporcu oldu.
Nazmiye Muratlı ise Rio 2016’da halter müsabakasında iki rekor kırarak hem Türkiye hem de paralimpik oyunları tarihine adını yazdırdı.
Kış oyunlarında ise Türkiye ilk olarak 2014 Rochi’de boy gösterdi. Fakat kış oyunlarında Türkiye adına yarışmış bir paralimpik kadın sporcu bulunmuyor.
Paralimpik Branşlar
Yaz Oyunlarında 22 farklı Paralimpik branşı bulunuyor. Kış Oyunları’nda ise paralimpik sporcular 6 farklı branşta mücadele veriyor. Yaz Oyunları’ndaki paralimpik branşlar şu şekilde:
- Ağırlık kaldırma
- Atletizm
- Atıcılık
- Tekerlekli sandalye basketbol
- Badminton
- Binicilik
- Bisiklet
- Boccia
- Eskrim
- Futbol
- Goalball
- Judo
- Kano
- Kürek
- Masa tenisi
- Tekerlekli sandalye tenis
- Okçuluk
- Taekwondo
- Tekerlekli sandalye rugby
- Triatlon
- Voleybol
- Yüzme
Kış Oyunları’ndaki 6 branş ise şunlar:
- Alp disiplini
- Biatlon
- Kayaklı koşu
- Tekerlekli sandalye körlingi
- Buz hokeyi
- Snowboard
Paralimpik Oyunlar’da Kategoriler
Paralimpik Oyunlar’da Olimpiyat Oyunları’ndan farklı olarak kategoriler bulunmakta. Sporcular fiziksel, görsel ve zihinsel engellerine göre 10 farklı kategoride yarışıyor. Görme ve zihinsel engeller tek kategoriyken fiziksel engel 8 farklı kategoriden oluşur. 1 en yüksek engel düzeyini ifade ederken rakam arttıkça engel düzeyi de azalmaktadır. Sporcular kendileri için en uygun kategori hangisiyse o kategori yarışlarında mücadele veriyor.