Türkiye’de ragbi sporuna dair bilinen şey oldukça az. Fakat bu alanda büyük çabalar sarf eden ve büyük başarılar elde eden kadınlar var. Üniversite yıllarında ragbi ile tanışan ve Olimpik bir branş olan 7’li ragbide 2018 yılının Avrupa ikincisi A Milli Kadın Ragbi takımının bir parçası olan Hülya Taşçı ile Trophy maçları öncesi hazırlık süreçlerini ve Türkiye’de ragbinin gelişimini konuştuk.
İlk olarak seni biraz tanıyabilir miyiz?
Ben Hülya Taşcı, 24 yaşındayım, beden eğitimi öğretmeniyim. Spor hayatıma dövüş sporlarıyla başladım. Kickboks ve boks branşlarında Türkiye şampiyonluklarım var, kickboksta dünya 2. liği elde ettim. Daha sonra üniversitede ragbi ile tanıştım 6 yıldır ragbi oynuyorum. Firuzköy Spor Kulübü’nünde forma giyiyorum. 2018 ve 2019 yıllarında ragbi milli takımlarda yer aldım. Kadın 7’li ragbi milli takımı olarak 2018 yılına kadar konferans seviyesindeydik. Her sene yükselen bir sıralamamız vardı. 2018 yılında da Avrupa ikincisi olduk. Konferans’tan Trophy seviyesine yükseldik. 2019’de Trophy seviyesini ilk defa deneyimledik. 12. sıradan giriş yaparak, 10. sıraya yükseldik. Covid nedeniyle geçtiğimiz yıl turnuva yapılmadı, sıralama da değişmedi. Bu yıl Trophy 1. ayak maçları 19-20 haziran Zagrep, 2. ayak ise 9-11 temmuz Budapeşte’de düzenlenecek. İlk ayakta B grubunda yer alıyoruz ve ilk maç Çekya ile ikinci maç Finlandiya, üçüncü maç ise Macaristan ile olacak. Trophy’de eğer finale kalırsak da Olimpiyat eleme maçlarına gitmeye hak kazanıyoruz. O yüzden bizim için çok çok önemli. Şimdi de Ankara Kızılcahamam’da 15 günlük kamp sürecindeyiz. Kuvvet kondisyon testlerine tabi tutularak 40 kişilik bir eleme kampı oldu. Daha sonra sayımız 15 kişiye düştü. As kadro 12 kişiden oluşuyor. Tekrar bir eleme olacak onun için de kamp sürecinde kondisyon, kuvvet, oyun, taktik, koşu testlerimiz ve antrenmanlarımız devam ediyor. Covid dönemi sadece evlerde antrenman yapabildik bir dönem, bir dönem kapanmalar oldu. Ona rağmen öz sorumluluk sahibi olanlar çalışmalarını sürdürdü. Çünkü bu bir takım oyunu ve öz sorumluluk kişiyi tek başına biz yapar. Burada da elimizden geldiğince iyi bir hazırlık dönemi geçiriyoruz başarılı bir şekilde turnuvayı tamamlamak istiyoruz.
Türkiye’de kadın ragbi hangi seviyede?
Türkiye’de büyüklerde 8 kadın ragbi takımı var. Son 3-4 senedir U18 takımları kurulmaya başlandı. U 18 kadın takımları arasından bazı oyuncular A milli takım kamplarında yer alıp güzel gelişim kaydettiler. Kadın U18 henüz conference maçlarını deneyimleyemediler ama erkek U18 takımları Konferans maçlarına gitti, güzel de deneyim sahibi oldular. Alt yapı bizim için çok, çok önemli. 7’li ragbi aynı zamanda okul sporlarında yer alıyor lise ve ortaokullarda ragbi öğretiliyor. . Lise takımları da normal ragbi kurallarıyla oynanırken orta okullarda tag ragbi şeklinde oynanıyor.Alt yapıların kurulmasıyla birlikte ragbi adına büyük gelişim kaydediliyor ve ileriye yatırım oluyor.
Bir ragbi sezonu nasıl geçiyor?
Her sene 3 ayak Türkiye şampiyonası yapılıyor. Kura çekilerek takımlar belli oluyor. 1 gün veya 2 gün maçlar oluyor. Puanlama şeklinde, beraberlik durumunda da averaja bakılarak Türkiye şampiyonu belirleniyor. Biz mesela Firuzköy Ragbi Kulübü olarak en son senenin Türkiye şampiyonu olduk. Bu sene Türkiye Şampiyonası maalesef yapamadık. Kapanmalar oldu, Bakanlıktan izin çıkmadı vesaire. Daha sonra yurtdışı maçları genellikle Haziran- Temmuz aylarında oluyor. Maçtan bir 10-15 gün önce kamp başlıyor. Testler, şınav, mekik, kondisyon testi, kuvvet ve dayanıklılık testleri yapılıyor. Aynı zamanda maç, pas tekniği, tackle, lineout, scrum.. bu gibi oyun içi bazı terimler var, spor terimleri.. Bu gibi durumları da, gücünü de kontrol edebilen, en iyi olan kendini gösterebiliyor ve bu dengeyi koruyabilenler seçiliyor genelde. Bu sene mesela yüzde 80 performansa göre, yüzde 20 teknik, taktiğe göre bir eleme yapıldı. Puanlama sistemi oldu. Tüm dünyada bu nasıl oluyorsa bizde de öyle oldu. Zaten belirli makaleler var, bilimsel bir şekilde ölçümler yapılıp 15 kişi kampa kalmaya hak kazanıyor. Kamp sürecinde bireysel yetenekler ne kadar oyun içine uyumlu bir takım ruhu ile aktarılıyor buna da bakılıyor.
‘Bu Sene İçin Çok Umutluyuz’
Ragbiye fazla ilgi var mı?
Ragbiye ilgi şimdilik çok fazla değil, yeni yeni öğreniliyor. Biz de 2018 yılında mesela kadınlar olarak tüm Türkiye’ye ve yurtdışına sesimizi duyurduk. Antrenör kadrosu değişiyor, sporcular değişiyor. Buna rağmen güzel bir şey yakalamaya çalışıyoruz. Her sene bir bağ yakaladığımızda, o enerji doğru bir şekilde aktarabildiğimizde, herhangi bir eksiklik olmadığında bunu çok güzel başarıya yansıtıyoruz. Bu sene de çok umutluyuz. Kendimize güveniyoruz. Hedefimizden eminiz. İlgi olarak okul sporlarına ragbinin eklenmesiyle, alt yapılara, U18 takımlarına önem verilmesiyle birlikte ragbi tanınmaya başlandı. Önceden Ankara, İstanbul, Eskişehir, İzmir, Samsun’da ragbi oynanırken şimdi hemen hemen bütün şehirlerde takımlar kuruluyor. Böyle böyle her geçen gün artıyor.
Bildiğim kadarıyla dünyada Yeni Zelanda, Avustralya, Avrupa’da da İngiltere, İrlanda, Fransa gibi ülkeler ragbi de en iyi ülkeler. Bu ülkelere gitmeyi düşündün mü?
Evet evet. Özellikle 7’li ragbide onlar 100 yıldır bu sporu yapan ülkeler. Oralarda 5 yaşındaki çocukların bile ragbi oynadığını görebiliyorsunuz. Bizim en büyük eksikliğimizden biri de mesela ragbi topuna ulaşım konusunda sıkıntı yaşıyoruz. Bizde çocuklar nasıl bütün marketlerde, AVM’de futbol, basketbol toplarına ulaşıyorlar, bilmeseler de bir şekilde o toplara o sahaya maruz kalıp o sporu öğreniyor. Bizim için de çim saha ve top olması yeterli. Krampon giyiliyor maçta başka hiçbir koruyucu takmıyoruz. Biz artık Türkiye’de hep aynı takımlarla oynuyoruz. Birbirimizi tanıyoruz. Yabancı takımlarla daha fazla turnuvada oynamaya ihtiyacımız var. Onlar özel turnuvalara sürekli katılıyorlar, hazırlık maçları yapıyorlar biz ise sadece senede 2 kez Trophy maçlarına gidiyoruz bu da yetersiz kalıyor tabi ki. O ülkelere gitmek o seviyedeki sporcularla oynamak tabi ki herkes ister. Oradaki seviyeye gelebilmek için profesyonel çalışmak gerek.
Ragbi tehlikeli bir spor mu?
Ragbi, temel motorik özelliklerin en üst seviyede olması gereken bir branş. Eğer düzenli antrenman yapmıyorsanız sizin için tehlikeli bir spor. Kendinizi korumayı bilmelisiniz. Düşmeyi öğrenmelisiniz. Bütün sporlarda ilk düşme öğretilir. Örneğin düşerken çeneyi göğse çekmeniz gerekir, küçülmeniz gerekir, vücudunuzu sıkmanız gerekir. Alan farkındalığının vücut farkındalığının üst düzeyde olduğu sporlardan biri. Sizi durdurmak için gelen rakibi kendinizden uzaklaştırmayı bilmelisiniz. Ragbi içinde kontak olan bir spor fakat olabildiğince az kontak alarak, boşluklara koşularak rakibe yakalanmadan try çizgisine topu koyarak yaptığımız sayılarla sonuçlanıyor. Oyun aslında çok basit antrenman yapıp bilinçli oynayanlar için. Çünkü kendinizi savunmak zorundasınız, güçlü olmak zorundasınız, hızlı olmak, kondisyonlu olmak, esnek olmak zorundasınız. Aslında kolay ama antrenman yapmayan biri için kolay diyemeyiz.
Ragbi oynadığınızı söylediğinizde etrafınızdan aldığınız tepkiler nasıl?
Bana ilk zamanlarda ragbi ne diye soruyorlardı ama şimdi hemen hemen herkes öğrendi ragbiyi. Artık biliyorlar biz, ‘sizi takip ediyoruz, başarılar’ diyorlar. Bu çok güzel hissettiriyor. A duyulmuş artık, güzel başarılara imza atmışız diyoruz. Etrafımdaki insanlar da ilk başta işte ‘ragbi nasıl oynanır?’ işte ‘nerden geliyor?’ ‘topu nasıl?’ diye soruyorlardı. Anlattığımda Hülya zaten yapar demişlerdi. En çok kontak alan tackle yapan ruck’a giren scrum itişi yapan lineout’da lifter olarak yer alan forvet oyuncusuyum. Bir takımda tüm oyuncuların bunları en iyi şekilde yapıyor olması gerekmekte. Başarı gelince öyle desteklediler aslında, başarı gelmezse bir yere kadar ses getirebiliyorsunuz. Çünkü bir süre öyle oluyor, işte ses getirene kadar, başarı gelene kadar o çile çekiliyor. Ondan sonra daha rahat şartlar oluyor. Kamp koşulları düzeliyor, sporcu kalitesi artıyor, antrenmanlar değişiyor, antrenörler değişiyor. Bu direkt çıtayı yükseğe çıkartıyor.
‘Ragbi Herkesin Kendini Aştığı Bir Branş’
‘Neden kızlar ragbi oynamalı?’ diye bir yazı okudum. Orada bir neden olarak ragbinin özgüven aşılayan ve güçlendirici bir etkisi olan bir spor olduğundan bahsediyordu. Bu sporu yapan biri olarak siz ne düşünüyorsunuz?
Öncelikle bir kadın olarak böyle mücadele ve dövüş sporlarıyla herkes ilgilenmeli. Küçük yaşta olsa büyük avantaj sağlar tabiki, her yaşta yapılabilir. Ragbi en iyi savunmanın saldırı olduğu bir branş, benim felsefem bu. Herkesin kendini aştığı, aslında kendiyle yarıştığı bir branş. O yüzden ne kadar kendimizi geliştirirsek o kadar iyi. Ragbi antrenmanları içerisinde birini kaldırıp taşıma, düşürme var. Sana doğru gelen birini itip kendinden uzaklaştırma var. Bunlar günlük hayatta da kullanılabilecek hareketler. Özellikle küçük yaş gruplarında mutlaka oynanması gereken bir spor. Çünkü bir çok alanda vücut farkındalığı, alan farkındalığı, çaba farkındalığı olarak çok fazla geliştiriyor. Tüm antrenmanların amacı farkındalık yaratmaktır, kendine inanmak, neler yaptıklarına inanmaktır. O yüzden tavsiye ediyorum.
‘Zagreb Bizim İçin Uğurlu’
A Milli Kadın Ragbi takımı 19-20 Haziran tarihlerinde Zagrep’de birinci ayağı oynanacak olan Torhpy’nin hazırlıklarını sürdürüyor. Takımın oradaki hedefleri de büyük.
Hem bu sezonki hem de kariyerindeki hedeflerin neler?
Şimdi öncelikle bizde her sene oyuncu değişimi, antrenör değişimi oluyor. Yeni sistem kuruluyor. Covid dönemini atlattık. Maça az bir süre kaldığı için performansa dayalı bir test yapıldı. Bu performansa dayalı olarak seçilen oyuncular da zaten bu kamp süresi boyunca bu antrenmanları kaldırabilecek oyunculardı. Herkes hak edilmişliği çok hissederek buraya geldi. Maça 8-9 gün kaldı. Geri sayımlara başladık. Zagreb’de olacak maçımız. En son 2018 yılında da Zagreb’de ikinci olmuştuk ve finale kalan iki takım üst lige yükseliyor, biz de Trophy yükseldik. Orası bizim için uğurlu bir yer. Tarih tekerrürden ibarettir ya yine bunu yaşamak istiyoruz. İnanıyoruz.
Son olarak şunu da sorup bitireyim; bir ragbi sporcusu yalnızca ragbi yaparak geçimini sağlayabilir mi?
Ragbi oynanarak geçim sağlanamıyor. Kulüpler para ödemesi yapmıyor. Çünkü profesyonel değiliz bu alanda. Ama şöyle lisede, üniversitede millilik bursu alabiliyor. Üniversiteye millilik kontenjanından girebiliyor. Öğretmen olarak atanabiliyor. Böyle çok farklı avantajları var.
